Katılım Finans Strateji Belgesi, katılım finans çatısı altında yer alan tüm sektörler, ürünler ve hizmetleri kapsayan ve katılım finansı bir bütün olarak geliştirmeye yönelik stratejik çerçevenin çizildiği bir belgedir.
Katılım Finans Strateji Belgesi’nin tamamına ulaşmak için tıklayınız
İstanbul Finans Merkezi projesinin iki temel ayağından bir tanesi olan katılım finans sisteminin ilke ve prensiplerine tam uyumlu biçimde faaliyet göstermesi, çeşitli yapısal sorunlarına uygulanabilir ve gerçekçi çözümler üretilmesi, finansal sistem içinde hak ettiği yere ulaşması ve İstanbul Finans Merkezi'nin küresel bir katılım finans merkezi olması amacıyla T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından 2021-2022 döneminde Katılım Finans Strateji Belgesi hazırlık çalışmaları yürütülmüş ve bu çalışmalar tamamlanmıştır.
Hazırlanma Süreci
2022-2025 döneminde, katılım finansa yönelik hukuki, idari ve kurumsal altyapının oluşturulması yanında mevcut yapıda önemli bir dönüşümü gerçekleştirmeyi amaçlayan Katılım Finans Strateji Belgesi, detaylı bir hazırlık süreci ve geniş bir paydaş kitlesi katkısı ile oluşturulmuştur.
Katılım Finans Strateji Belgesinin hazırlık sürecinde ilk olarak, yurt dışında başarılı ülke uygulamaları detaylı olarak incelenmiş ve bu uygulamaların kısa ve orta vadeli etkileri değerlendirilmiştir.
Yurt dışında başarılı ülke örnekleri detaylı olarak incelenmiş olmakla birlikte, Katılım Finans Strateji Belgesinde Türkiye’ye özgü bir model oluşturulması amaçlanmıştır. Bu çerçevede de katılım finans paydaşlarının katılım finansa ilişkin düşünce, görüş, öneri ve diğer katkılarını almak üzere Paydaş Öneri Formu hazırlanmıştır. Paydaş Öneri Formu, 89 adet kurum ve kuruluş ile alanında uzman 73 kişi ile paylaşılmıştır. Paydaş Öneri Formuna gelen dönütler detaylı olarak analiz edilerek Katılım Finans Strateji Belgesinin temel yol haritası oluşturulmuştur.
Sonraki süreçte, katılım finansa ilişkin öncelikli olarak ele alınması gerektiği değerlendirilen sekiz başlığa ilişkin farklı çalışma grupları oluşturulmuştur. Bu çalışma grupları,
- Katılım Finansman Kuruluşları,
- Katılım Sermaye Piyasaları,
- Katılım Sigortacılığı,
- Katılım Sosyal Finans,
- Helal Değer Zinciri ile Bütünleşme,
- Katılım Finans Fıkhî Yönetişim Yapısı,
- Beşerî Sermaye,
- Algı, Farkındalık ve Katılım Finans Okuryazarlığı olarak isimlendirilmiştir.
Çalışma gruplarında, farklı kurum ve kuruluşlardan toplam 45 üye ile altı hafta süren haftalık toplantılar yapılmıştır. Çalışma grupları toplantı notları da daha sonra birleştirilerek kapsamlı bir doküman oluşturulmuş ve bu doküman çalışma grubu üyeleri ile paylaşılmıştır. Ayrıca, alanında uzman akademisyenler tarafından çeşitli konularda arka plan raporları hazırlanmıştır. Tüm bu süreçte elde edilen birikim ile Katılım Finans Strateji Belgesi yazım süreci başlatılmış ve nihayete erdirilmiştir.
Katılım Finans Strateji Belgesi, temel olarak, aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır:
- Katılım Finans Kavramı, Kapsamı ve Potansiyeli
- Genel Görünüm
- Tematik Alanlar
- Temel Tespit ve Öneriler
- Stratejik Amaç ve Hedefler
- Eylem Maddeleri
Stratejik Amaçlar ve Hedefler
2022-2025 dönemini kapsayan Katılım Finans Strateji Belgesinin hazırlık sürecinde mevcut duruma ilişkin tespitler, Paydaş Öneri Formuna yönelik paydaşlardan gelen dönütler, çalışma gruplarında yapılan istişareler ile yurt içi ve uluslararası tecrübelere ilişkin çalışmalardan istifade edilmiştir. Hazırlık sürecinin sonunda T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi bünyesinde yapılan çalışmalarla da öncelikle Temel Tespitler ve Öneriler oluşturulmuştur.
Katılım Finans Strateji Belgesinde yer alan stratejik amaç ve hedeflerin belirlenmesinde Temel Tespitler ve Öneriler önemli rol oynamakla birlikte “Küresel ve Ulusal Genel Çerçeve” ve “Temel Prensipler” olarak isimlendirilen iki faktör de göz önünde bulundurulmuştur.
“Küresel ve Ulusal Genel Çerçeve” ve “Temel Prensipler” kapsamında Katılım Finans Strateji Belgesinde yer alan stratejik amaç ve hedefler,
- Katılım finans sisteminin mevcut yapısal sorunlarına gerçekçi ve uygulanabilir çözümler bulunmasını,
- Katılım finans esaslarına tam uyumlu ve gaye odaklı ilkelere dönük bir ekosistem oluşturulmasını,
- Türkiye’nin finansal bağımsızlığına, güçlü, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeye katkı sağlayacak bir finansal yapı inşa edilmesini,
- Katılım finans sisteminin küresel finans sisteminde önemli bir alternatif olarak yer almasını,
- İstanbul Finans Merkezi'nin bölgesel ve küresel bir İslami finans merkezi olmasını amaçlamaktadır.
Katılım Finans Strateji Belgesinde 5 temel amaç ve daha somut nitelikte toplam 18 hedef belirlenmiştir. Söz konusu stratejik amaçlar aşağıda sıralanmaktadır:
- Kurumsal dönüşümü gerçekleştirmek,
- Destekleyici mekanizmaları tesis etmek,
- Bütüncül fıkhî yönetişim yapısını oluşturmak,
- Beşerî sermayenin gelişmesini sağlamak,
- Algı, farkındalık ve katılım finans okuryazarlığını iyileştirmek.
Katılım Finans Strateji Belgesi Amaç ve Hedefleri
